In één van de vorige blogartikels vertelde ik over hoe het is – en hoeveel het verdient – om in je vrije tijd voor Deliveroo en Uber Eats te werken. Van de honderden bezorgingen die ik tot nu toe deed, zijn er een aantal die me bijgebleven zijn. Zo wandelde ik tijdens een shift voor de zoveelste keer een restaurant uit, sprong op mijn fiets en gaf in de app aan dat ik klaar was om te leveren. Meteen kreeg ik het bericht: “Je bent aangekomen!”. Ik bekeek het afleveradres en checkte het nogmaals om zeker te zijn…
De klant woonde net naast het restaurant.
“Ongelofelijk!”, was het enige dat er tijdens mijn volgende bestellingen constant door mijn hoofd schoot. “Heeft die klant me zonet écht vijf euro betaald om enkele meters te wandelen?” Op dat moment was mijn verontwaardiging extra groot, maar ze is ook bij andere ritten aanwezig. Hoe kan het dat al die mensen mij (en mijn honderden collega’s) geld betalen om duur eten tot aan hun deur te krijgen terwijl ik er de prachtige stad Gent, frisse buitenlucht en een betere conditie gratis bij krijg?
Ik zou hier graag verklaren dat ik enkel leverde aan de knapste breinen die zich wekenlang in hun labo’s opsluiten om zich volledig te focussen op de ontwikkeling van het nieuwste kankermedicijn. De realiteit is jammer genoeg anders. Natuurlijk zullen er wel klanten zijn die de principes van deze blog toepassen en heel uitzonderlijk eens gebruik maken van een food app. Maar de immense omvang van de nog altijd snel groeiende industrie doet me toch vermoeden dat er veel geld verloren gaat aan gemakzucht.
Hoeveel betalen we eigenlijk voor voeding?
Uit een snelle zoektocht op het internet blijkt dat het gemiddelde huishouden in België – 2,3 personen per gezin – ongeveer 9.600 euro / jaar aan voeding besteed, zowel thuis als op restaurant *. Dat is voor alle Belgen samen ongeveer 47 miljard euro. Een gigantisch bedrag. Zeker als je weet dat dit cijfer nog geen rekening houdt met alle kosten die voortkomen uit de verwerking van het afval en de behandeling van ziektes die veroorzaakt worden door ongezonde voeding en overconsumptie.
Wat als we dat bedrag zouden halveren? Dat betekent dat een gemiddeld gezin € 4800 / jaar opzij kan zetten om te investeren. Dat is – aan een conservatief rendement van 5 % – een kleine 70.000 euro elke 10 jaar. On-ge-lo-fe-lijk!
En nu komt het beste: het is perfect mogelijk. Zonder elk winkelbezoek te rekenen en te tellen. Zonder honger te lijden. En zonder elke dag brol te moeten eten.
Goed eten is niet duur
Als jij je in de situatie van de gemiddelde Belg (of erger) bevindt, dan ben je misschien de primaire functie van voeding wat uit het oog verloren. Dat is natuurlijk energieopname. We hebben voedingsstoffen nodig om ons lichaam draaiende te houden. De wetenschap drukt die energiehoeveelheid uit in kilocalorieën. Gemiddeld hebben we er ongeveer 2200 per dag nodig (dat verschilt afhankelijk van leeftijd, geslacht en fysieke activiteit). Vanzelfsprekend is het niet om het even wat we eten. We hebben goede voeding nodig. Dat betekent: een goede mix van koolhydraten, eiwitten, mineralen, vitaminen, gezonde suikers en onverzadigd vet.
Wat blijkt? Onze supermarkten liggen vol voedzame producten met een hoge energiedichtheid tegen waanzinnige prijzen. Enkele voorbeelden *:
In de categorie “belachelijk goedkoop”:
- Havermout: € 0,25 / 1000 kc
- Volkoren bloem: € 0,45 / 1000 kc
- Olijfolie: € 0,5 / 1000 kc
- Pindanoten: € 0,64 / 1000 kc
- Volkoren rijst: € 0,8 / 1000 kc
- Volkoren pasta: € 0,88 / 1000 kc
- Melk: € 1,02 / 1000 kc
- Rozijnen: € 1,12 / 1000 kc
- Pesto: € 1,52 / 1000 kc
- Aardappelen: € 1,57 / 1000 kc
- Avocado: € 1.67 / 1000 kc
- Yoghurt: € 1,69 / 1000 kc
- Zoete maïs: € 1,98 / 1000 kc
- (Jonge) kaas: € 2,05 / 1000 kc
- Eieren: € 2,47 / 1000 kc
Iets duurder, maar nog altijd goedkoop:
- Amandelnoten: € 2,53 / 1000 kc
- Bananen: € 2,55 / 1000 kc
- Olijven: € 2,62 / 1000 kc
- Mozarella: € 2,79 / 1000 kc
- Erwten / wortelen (diepvries): € 3,13 / 1000 kc
- Appels: € 3,15 / 1000 kc
- Wortelen: € 3,33 / 1000 kc
- Woknoedels: € 3,68 / 1000 kc
- Braadkip: € 3,98 / 1000 kc
- Bonen (diepvries): € 4 / 1000 kc
- Butternut: € 4,44 / 1000 kc
- Zalm (blik): € 4,77 / 1000 kc
- Druiven: € 5,64 / 1000 kc
Als je een jaar lang een gemiddelde van al de producten uit de goedkoopste categorie zou eten, geef je ongeveer € 1,25 per 1000 kilocalorieën uit, wat neerkomt op € 2,7 / dag of een kleine € 1000 per persoon per jaar.
Enkel voeding kopen uit de goedkoopste categorie is een mogelijkheid. Als je ze goed combineert, kan je zowat alle nodige voedingsstoffen binnen krijgen. Maar enkel hiermee koken mist natuurlijk wat variatie / smaak en nog wat extra gezonde suikers en vitaminen. Die vinden we dan weer in de iets duurdere categorie en uiteraard kan je aanvullen met allerlei groenten en ander fruit, die misschien iets minder pure energie leveren maar des te meer goede voedingsstoffen. Laten we daarom eens 3/4 van onze dagelijkse behoefte aan energie uit de goedkoopste categorie halen en 1/4 uit de iets duurdere. Dat drijft de prijs op naar iets meer dan € 4 / dag of een kleine € 1500 per persoon / jaar.
En dat komt vrij goed in de buurt van wat wij hier met ons tweekoppig gezin per jaar uitgeven aan voeding. Gemiddeld geven we per week ongeveer € 70 uit (inclusief occasionele voedingsuitgaven buiten de supermarkt en wat extraatjes), wat neerkomt op iets meer dan € 3.500 per jaar. Dat is ongelofelijk, zeker als je weet dat we beide veel fysieke inspanningen leveren (werk / sport) en dat we in de supermarkt nooit lopen te budgetteren.
Extra tips:
De meeste mensen die veel geld uitgeven aan voeding zitten vaak in een situatie gelijkaardig aan de onze: lange werkdagen en daarom vaak weinig tijd / goesting om een paar uur per dag achter de kookpotten te staan. Daarom enkele tips die ik doorheen de jaren geleerd heb:
Leer jezelf enkele technieken en simpele basiscombinaties die snel klaar zijn
Een simpele spaghetti, allerlei salades, een dikke snee vers brood met wat pesto of avocado, yoghurt met fruit en noten, zelfgemaakte pizza, gebakken aardappelen met wat groenten en kip of brood, een goeie groentesoep, bruscetta met wat tomaat en mozarella,… zijn ongelofelijk lekker. Je kan veel van die combo’s besprenkelen met wat olijfolie voor veel goedkope energie en een goed verzadigd gevoel! Als je echt geen keukenprins(es) bent zoals ik, kan je gemakkelijk wat gerechten vinden via het internet.
Focus op de goedkope combinaties om je uitgaven nog verder naar beneden te krijgen!
Koop jezelf een broodmachine
Bloem is één van de goedkoopste en calorierijkste producten die je kan kopen. Met een broodmachine zet je die gemakkelijk om in deeg voor pizza, brood, quiche,… Op een paar minuutjes doe je alle ingrediënten er in en even later is je deeg / brood volledig klaar. Gedaan met onnodige ritjes naar de (duurdere) bakker / winkel.
Wij hebben hier een aantal jaar geleden online een simpel en goedkoop modelletje gekocht die nog altijd doet wat hij moet doen. (De meeste hebben ook een timerfunctie waardoor je kan zorgen dat je ’s morgens lekker vers brood hebt!).
Natuurlijk kan je deeg ook zelf kneden en bakken in de oven. Maar die machines zijn tegenwoordig zo goedkoop (en mijn goesting om elke dag te staan kneden zo klein), dat het voor mij een no-brainer was.
Waar je het best je voeding koopt
Sinds een goed jaar werk ik in de voedingsindustrie en ik kan je vertellen dat het weinig uitmaakt of je voor bovenstaande producten gaat voor een duur merk of een huismerk. Bij heel wat producten voegen ze wat smaakstoffen toe of wijzigen ze de ingrediënten lichtjes en steken ze dat vrijwel identieke product in een duurdere verpakking. Ga dus gewoon voor de huismerken. Bij voorkeur in een goedkope supermarkt met een ruim aanbod. Mijn voorkeur gaat uit naar Colruyt. Voor groenten en fruit kan je afhankelijk van het seizoen ook beter af zijn bij een lokale groentewinkel.
Gebruik een diepvries
Omdat we geen uren en uren willen spenderen aan koken, maken we meestal wat grotere porties die we invriezen. Een diepvries is ook een fantastische plaats om groenten en restjes te bewaren. Eten wordt hier zelden weggesmeten. Tweedehandssites staan vol met diepvriezers tegen scherpe prijzen.
Goedkoper en tegelijk gezonder eten is – zoals vele aspecten van de weg naar financiële vrijheid – een continue leerproces. En eenmaal je aan de lijve ondervindt dat goedkope, energierijke voeding gelijkstaat aan smaak en kwaliteit wordt het alleen nog maar beter. Je bankrekening zal waanzinnig snel aandikken. Die restaurantbezoekjes of dure producten in de winkelkar die vroeger de normaalste zaak van de wereld waren? Dat worden uitzonderingen die zoveel in waarde stijgen. Vergeet ook niet dat een goede combo van alle bovenstaande voedingsproducten gezond en voedzaam zijn. De kans op een langer leven in goede gezondheid (met minder ziektekosten) neemt dan ook enorm toe.
Tijd dus voor een ware voedselrevolutie, veel eetplezier!
#Noot 1: Om te weten hoeveel de Belg gemiddeld uitgeeft aan voeding, raadpleegde ik de statistieken van Statbel. Ik telde de uitgaven aan voeding, alcohol en horecabezoeken op. Uiteraard geven de cijfers geen volledig accuraat beeld. Niet elk huishouden is even groot. Je kan er de cijfers voor jouw persoonlijke situatie zelf opzoeken. Verder gebruikte ik de cijfers van 2018 en corrigeerde ik ze voor inflatie (er zijn ook cijfers van 2020 beschikbaar, maar die zijn door de coronapandemie natuurlijk niet helemaal representatief)
#Noot 2: Voor de lijst met de prijzen gebruikte ik de website van Colruyt. Ik koos vooral de huismerken die ik zelf ook koop.
#Noot 3: Toch wat gebrek aan creativiteit met de producten uit dit artikel? Geef wat ingrediënten aan ChatGPT en vraag naar alle mogelijke recepten. (Fantastische uitvinding toch!)