Hoe je de wereld kan ontdekken (zonder er je broek aan te scheuren).

Het werd terug tijd om een stukje van de wereld te zien. Zeker na een lange periode van onderhoudswerken aan de boot, de opstart van deze blog en veel van thuis uit werken. We besloten om met een bevriend koppel naar het fantastische Zweden op reis te gaan, waar we van de ene zalige locatie naar de andere trokken.

Er volgt geen uitgebreid reisverslag, maar het thema reizen verdient hier zeker een plaats.

Waarom? Wel, de kans is groot dat je als lezer van nature een bovengemiddelde interesse hebt voor het onbekende. Want op deze blog gaan we verder dan wat we allemaal kennen:

  • Het ondergaan van lange, betaalde carrières, die vaak weinig te maken hebben met wat mensen echt belangrijk vinden.
  • Jarenlang elke dag met een te dure wagen in de file staan op weg naar het werk, om diezelfde wagen uiteindelijk te kunnen betalen.
  • Er alles aan doen om voldoende geld bijeen te sparen, om uiteindelijk via een levenslange lening een te groot huis te kopen en dat vol te proppen met brol die amper toegevoegde waarde heeft.

Er voor openstaan om bovenstaande diep ingebakken gewoontes / tradities in vraag te stellen en de moed hebben om die bij jezelf aan te pakken, terwijl zowat de hele samenleving en je dichte omgeving radicaal andere keuzes maken? Daar heb je bij momenten een gezonde portie zin naar avontuur voor nodig…

Die ietwat tegendraadse, avontuurzoekende karaktertrekken uiten zich misschien ook in de goesting om te proeven van alles wat onze prachtige planeet te bieden heeft. En dan bestaat de kans dat je voor een dilemma komt te staan. Want reizen kost uiteraard geld (en kostbare tijd). En brengt dat een financieel vrij leven niet in gevaar?

Op reis in de eigen tuin.

Laat me eerst iets vertellen over mijn eigen reisgeschiedenis…

Het heeft tot in mijn late tienerjaren geduurd toen ik voor de eerste keer echt op reis ging. Mijn ouders kozen er voor om niet beide te gaan werken en zo ging het geld dat binnenkwam bijna integraal naar de essentiële zaken: voeding, kledij, de afbetaling van het huis, er voor zorgen dat we konden studeren… Mijn vakanties zagen er dus wat anders uit dan die van de kinderen uit mijn omgeving. De overgrote meerderheid ging jaarlijks minstens eenmaal op een (dure) all-in vakantie of ski-reis. Ik ging op avontuur in mijn buurt. Ik bouwde kampen en maakte vuurtjes in de tuin (tot grote wanhoop van mijn ouders), haalde kattenkwaad uit met vrienden, fietste naar zee, ging op kamp met de jeugdbeweging en had mijn eerste, onwennige afspraakjes. Eigenlijk had ik zalige vakanties. Misschien tot op de eerste schooldag altijd weer de vraag kwam: “En waar ben jij op reis geweest deze zomer?”

Maar toen ik ouder werd, wilde ik wel echt van onder de kerktoren weg. Op mijn 18de mocht ik van mijn ouders op kot in Brussel. Toen ik 3 jaar later via het Erasmus programma in het Portugese Coimbra kon gaan studeren, had ik de reismicrobe volledig te pakken. En zo gaf ik sindsdien toch al enkele duizenden euro’s uit om te leren skiën, al de prachtige fauna en flora van Madeira te zien, een kamelentocht te doen in het Atlasgebergte, een hele dag rond te neuzen in de restanten van het oude Olympia of op het eiland São Miguel op een berg te barbecueën met een prachtige zonsondergang op de achtergrond.

En uiteindelijk belandde ik mede omwille van die interesse voor het onbekende zelfs op een boot. Wat ondanks het feit dat we de jachthaven nog niet veel verlaten hebben, toch bij momenten een echt reisgevoel kan opleveren.

Sfeerbeeldje van een bootreis door Frankrijk. Niets zaliger dan bij avondval een dorpje binnenvaren op zoek naar een plaats om te overnachten.
Financiële vrijheid en de wereld ontdekken: slechte combo?

Zelfs met al dat reizen is de kans groot dat ik, met een gemiddeld inkomen, mijn verplichte loopbaan na een jaar of tien kan afronden. Mocht je nog altijd denken dat je elke euro twee keer moet omdraaien om geen 40 jaar lang verplicht betaald werk te moeten doen, ben je er dus aan voor de moeite. Maar voor je je koffers pakt met de idee dat het zomaar ok is om duizenden euro’s aan reizen te spenderen, moet je rekening houden met het hele plaatje…

Ondertussen heb je al een beeld van mijn uitgavepatroon: wij doen hier bijna alles met de fiets of te voet, wonen op een kleine boot, koken bijna altijd zelf,… en kunnen zo op maandelijkse basis 50 tot 75 % van ons inkomen sparen. Zelfs in een reisperiode sparen we nog steeds een groot deel van ons inkomen. Reizen heeft dus zo goed als geen impact op mijn snel naderende “pensioenleeftijd”. Wanneer je uitgaves op alle andere vlakken ontspoort zijn, liggen de kaarten volledig anders. Voor je nog maar denkt aan reizen, moet je zeker zijn dat de impact op je weg naar financiële vrijheid beperkt blijft.

Misschien lijkt het nu wel alsof ik aan het budgetteren ben, maar dat is niet het geval. Ik heb geen reisbudget. Ik ben niet spaarzamer op andere vlakken om geld opzij te zetten om te kunnen reizen. Zoals bij al mijn behoeftes kijk ik gewoon hoe ik die kan bevredigen op een zo goedkoop en efficiënt mogelijke manier.

En dus is hoe je reist, de absolute sleutel tot succes.

(De voor de hand liggende stommiteiten: mobilhomes van enkele jaarlonen aanschaffen, je hele vakantie op hotel spenderen, wereldreizen waar je al je geld er door jaagt, business class vliegen,… laat ik hier voor het gemak even buiten beschouwing.)

Waarom ga jij op reis?

Omdat iedereen het doet? Om op je werk te kunnen uitpakken? Omdat je het ingebouwd olympisch zwembad in je tuin beu bent? Omdat je geld op je rekening daar maar staat te staan (en je nog nooit over een indexfonds gehoord hebt)? Als jouw antwoord er bij staat, ben je er aan voor de moeite en blijf je beter gewoon thuis…

Maar waarschijnlijk is de kans groot dat je op reis gaat om uit de dagelijkse sleur te geraken. Om eens niet constant met het werk geconfronteerd te worden. Niet te moeten denken aan die lange to do lijst die maar niet afgewerkt geraakt. Gewoon even de dagelijkse realiteit ontlopen…

Logisch en op zich te begrijpen. Maar als dat je hoofdreden is, moet je dringend aan de slag met de principes van deze blog. De weg naar financiële vrijheid is er één zonder veel to do lijstjes, te grote huizen die veel onderhoud vragen of hoge leningen om ons zorgen over te maken. Zo beperken we het gevoel van in de ratrace te zitten tot een minimum terwijl we in de fase van onze verplichte loopbaan zitten. En daarnaast korten wij onze carrière ook nog eens met enkele tientallen jaren in. Op die manier wordt het kinderspel om die sleur gewoon thuis volledig te verbreken, zonder daar een dure reis voor nodig te hebben.

Zijn er nog redenen? Wel, de meeste mensen reizen natuurlijk ook om te ontspannen, te genieten van het goede weer, lekker te kunnen eten,…

Tuurlijk zijn dat allemaal plezante bijkomstigheden, en komen ze aan bod op elk van mijn reizen. Maar als dit het ultieme doel is, ben je niet erg efficiënt bezig. Want al die zaken kan je perfect thuis krijgen voor een fractie van de prijs. Als ik zie hoe sommige mensen stressen voor en tijdens hun reis om alles geregeld te krijgen, of tijdens het hoogseizoen overal staan aan te schuiven, hadden ze om te ontspannen beter in hun luie zetel gebleven. Lekker eten kan je natuurlijk gewoon zelf maken en het goede weer? We hebben zeker niet het meest aangename klimaat, maar het regent hier slechts 7 % van de tijd (Frank heeft het allemaal goed bijgehouden…).

Dit is waarom je zou moeten reizen…

Dan blijft er nog over wat voor mij het hoofddoel van elke reis moet zijn: op zoek naar nieuwe ontdekkingen. Je kunnen verwonderen aan al het prachtige wat er op deze wereld te vinden is. Kunnen doen wat in je eigen omgeving niet kan. Er is uiteraard megaveel te zien en te doen op fietsafstand. Maar hoe je het ook draait of keert, ik kan je verzekeren dat een wandeling rond de Gentse blaarmeersen niet hetzelfde is als rond het meer Sete Cidades. Blankenberge valt in het niets bij het Marokkaanse kuststadje Essaouira en elke dag een ochtendklim naar de fantastisch mooie universiteit van Coimbra is toch niets anders dan een wandeling over de campus van de VUB…

Spendeer dus enkel geld aan reizen als je dingen kan zien, doen, ervaren,… die thuis niet mogelijk zijn. Anders kan je even goed… thuisblijven.

Neem je spaarzaamheid mee op reis.

Reizen kost geld. Maar als een echte Sjansaar rijd je thuis niet met dure auto’s, woon je niet onnodig groot, wandel en fiets je zoveel mogelijk,… Zeker als financiële vrijheid nog veraf is. Waarom zou je op reis opeens je uitgavepatroon volledig omgooien en elke avond op restaurant gaan? Of dure vluchten nemen? Je overal laten rondbrengen in een taxi? Of elk souvenir te kopen die je tegenkomt? Reizen doe je om ervaringen op te doen, goeie tijden te delen met vrienden of familie, nieuwe dingen te zien die je thuis niet kan zien. Je spendeert al tijd en geld om je te verplaatsen en ergens anders te leven. Besparen op nutteloze luxe terwijl je reist, is een must.

Neem iets simpel als de timing van je reis. Toen we in Zweden ons bootje huurden en we met de eigenaar over een zo goed als lege parking wandelden, vertelde hij ons hoe blij hij was dat de zomer voorbij was. De hele zomer lang was het in Grebbestad over de koppen lopen. Ik zag het meteen voor me: overal aanschuiven, onaangenaam hoge temperaturen en vooral: alles veel duurder. Ik zie geen enkele reden om tijdens je kostbare verlof vrijwillig uren in de file of in wachtrijen op de luchthaven gaan staan. Je bespaart dus makkelijk honderden euro’s, terwijl je er een betere reis voor in de plaats krijgt!

Op reis met “big spenders”?

Op dat vlak waren we in Zweden grote gelukzakken. Onze reisgenoten beseften ook dat de kwaliteit van je reis niet recht evenredig is met het geld dat je uitgeeft. Waar het kon, kookten we zelf. We verplaatsten ons in een volgepropte bedrijfswagen, dongen af op de huurprijs van de boot, huurden een aantal goedkope huisjes op zalige locaties via Airbnb, en sliepen de enige nacht op hotel gewoon allemaal samen op de kamer,…

Ik heb er weinig ervaring mee, maar op reis gaan met “big spenders” kan een lastige bevalling worden. Want reizen met anderen is altijd een deel van je (financiële) keuzevrijheid afstaan. Zeker op reis spendeert iedereen graag wat hij wil, wanneer hij het wil. Je passeert langs een gezellig restaurantje? Moet onverwachts een nieuwe slaapplaats regelen? Beslissen welke leuke activiteit er komt en hoeveel die mag kosten? Iedereen heeft, zelfs soms afhankelijk van het moment, andere interesses, een ander budget of behoeftes. Niemand heeft zin (ook ik niet) om te discussiëren over geld. Traditioneel wordt er dan vaak (net als bij elke sociale situatie) gekozen om geld uit te geven om tijd te winnen, discussies te vermijden…

Uiteraard kies je je vrienden niet op basis van hun uitgavegedrag. Zorg in ieder geval dat je weet waaraan je begint. Niets weerhoud je er van om hen te vertellen aan welk fantastisch financieel avontuur je bezig bent. Misschien is een reis wel een fantastisch gelegenheid om ideeën uit te wisselen. Maak in elk geval op voorhand goede afspraken. En ook al heb ik het om verschillende redenen zelf niet zo voor budgetteren, in uiterste nood kan het gemakkelijk zijn om een maximum bedrag af te spreken. Zo kom je op de reis niet voor verrassingen te staan.

Nu weet je dus dat weten waarom je op reis gaat van groot belang is. De meeste mensen gaan op reis om de verkeerde redenen. Als je dat weet, zie je meteen ook in dat je geen maandlonen moet spenderen. En indien je het ondertussen zou vergeten zijn: als de impact op je financiële situatie te groot is, moet je altijd blijven beseffen dat reizen pure luxe is. Voor zowat alle generaties voor ons behoorde het maken van, zeker een verre, reis gewoon niet tot de mogelijkheden. Er is geen enkele goede reden om je kans op financiële vrijheid op te geven, gewoon om jezelf duizenden kilometers ver te verplaatsen. Dergelijke reizen zijn enkel een optie als de impact op je weg naar financiële vrijheid beperkt blijft, en dan nog… Er is zoveel te doen, te zien, te ervaren op korte (en goedkope) afstand van je eigen deur dat je fantastische reizen kan maken in je eigen buurt. En je kan nog zoveel creatiever zijn dan mezelf: ruil huizen of doe couchsurfing als je het echt goedkoop wil aanpakken. Er zijn zoveel mogelijkheden om de wereld te ontdekken, zonder er je broek aan te scheuren.


Noot 1: Alhoewel dit geen reisblog zal worden, plan ik zeker een artikel over hoe je goedkope, fantastische reizen kan maken, bv. in eigen streek. Mocht je interessante blogs of zelf goeie tips kennen, laat maar weten!

Noot 2: Als er niet meteen een kampeergelegenheid in de buurt is, gebruik ik meestal Airbnb en booking.com voor het vinden van goedkope kamers.